زخم فشاری یک آسیب موضعی در پوست یا بافت زیرین است که معمولا در بالای برجستگی های استخوانی و در اثر فشار یا فشار در ترکیب با نیروهای برشی یا اصطکاک ایجاد می شوند .
زخم های فشاری معمولا بر روی برجستگی‌های استخوانی (مانند ساکروم، دنبالچه ،لگن، پاشنه پا، آرنج ها، پشت سر) ایجاد می‌شوند اما درهرمنطقه‌ای از بدن ممکن است دیده شوند اما شایع ترین نقطه ناحیه ساکروم است.
زخم های فشاری در چندین مرحله پیشرفت می کنند. در مراحل اولیه، ممکن است ضخامت پوست آسیب نبیند . در مراحل بعدی، آنها می توانند زخم های عمیقی داشته باشند و خطر عوارض بیشتری مانند عفونت را به همراه داشته باشند.
زخم های فشاریpresure ulser ) ) به عنوان زخم بستر و زخم های پوستی نیز شناخته می شوند. آنها از زخم های بسته تا باز را شامل می شوند و بر اساس عمق زخم به چهار مرحله طبقه بندی می شوند:
مرحله اول: پوست سـالم بـدون قرمـزی قابـل توجـه کـه معمـوال روی برجسـتگی‌های اسـتخوانی ایجاد میشـود. پوسـت تیره ممکن اسـت رنگ پریـده نباشـد و رنگ آن بـا نواحی اطـراف متفاوت نباشـد. بافـت ایـن منطقـه در مقایسـه بـا نقـاط مجـاور دردناک تر، سـفت تر، نـازک تر و گرمتر یا سـردتر اسـت. شناسـایی مرحله 1 ممکن اسـت در پوسـت‌های تیره دشـوار بـوده و آن‌هـا را در گـروه افراد پر خطر قـرار دهد.
مرحله دوم: از دست رفتن بخشی از بافت پوست. بخـش سـطحی درم (لایه دوم پوست) از دسـت رفتـه و بـه صـورت زخـم سـطحی بـاز با بسـتر صورتی یـا قرمز و بـدون پوسـته نمایـان میشـود. همچنین ممکن اسـت به صـورت یـک تاول سـالم یـا پاره شـده دیده شـود.
مرحله سوم: از رفتن کل بافت پوست. چربـی زیـر پوسـتی ممکـن اسـت دیده شـود، ولـی اسـتخوان، تاندون و عضلات نمایان نیسـتند. بافـت مرده ممکن اسـت وجود داشـته باشـد، ولی عمق از دسـت رفتـن بافـت را پنهـان نمیکند.
مرحله چهارم: زخم های عمیقی هستند که ممکن است ماهیچه ها، تاندون ها، رباط ها و استخوان ها را تحت تاثیر قرار دهند.
زخم بستر اغلب پس از نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت در یک وضعیت ایجاد می شود. بی تحرکی گردش خون را در قسمت های خاصی از بدن شما قطع می کند و به بافت های اطراف آسیب می رساند.
زخم های فشاری بر اساس میزان آسیب بافتی می توانند در چهار مرحله پیشرفت کنند. این مراحل به پزشکان کمک می کند تا بهترین روش درمانی را برای بهبودی سریع تعیین کنند.
اگر خیلی زود تشخیص داده شود و به درستی درمان شود، این زخم ها در عرض چند روز بهبود می یابند. در صورت عدم درمان، زخم بستر شدید ممکن است سالها طول بکشد تا بهبود یابد.
مرحله اول خفیف ترین است و لایه بالایی پوست شما را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مرحله زخم هنوز باز نشده است.
اولین قدم برای درمان زخم بستر مرحله 1، برداشتن فشار از ناحیه است. هر گونه فشار اضافه یا بیش از حد می تواند باعث شکستن زخم از سطح پوست شود. اگر دراز کشیده اید، موقعیت خود را هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار تغییر دهید، یا از بالش و پتو به عنوان پد اضافی استفاده کنید.
همچنین تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه آسیب دیده برای کاهش آسیب بافت مهم است.
به خوبی هیدراته بمانید (مقدار مناسب آب و مایعات مصرف کنید) وغذاهای سرشار از کلسیم، پروتئین و آهن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این غذاها به سلامت پوست کمک می کنند.
در صورت درمان زود هنگام، زخم فشاری مرحله 1 می تواند در حدود 3 روز بهبود یابد.
در مرحله دوم، ناحیه دردناک پوست شما از لایه بالایی پوست (اپیدرم) و مقداری از لایه زیرین (درم) شکسته است. شکستگی معمولاً یک زخم کم عمق و باز ایجاد می کند.
زخم بستر مرحله 2 ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
زخم کم عمق و دهانه مانند یا یک تاول پر از سرم (مایع شفاف تا متمایل به زرد) که ممکن است ترکیده باشد یا نباشد.
همچنین ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
مشابه درمان زخم های فشاری مرحله 1، باید زخم های مرحله 2 را با برداشتن فشار از روی زخم درمان کنید. برای درمان مناسب باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
پزشک و متخصص زخم برای خشک و تمیز نگه داشتن این ناحیه، پانسمان های تخصصی زخم را به شما توصیه می کند. این به جلوگیری از شدیدتر شدن زخم یا عفونی شدن آن کمک می کند.
هنگامی که زخم را تمیز کردید، با متخصص زخم خود در مورد نحوه صحیح پانسمان کردن آن صحبت کنید. همچنین مهم است که زخم را برای هر گونه
علائم عفونت تحت نظر داشته باشید، از جمله:
بهبودی از این مرحله می تواند از 3 روز تا 3 هفته طول بکشد.
زخم هایی که تا مرحله سوم پیشرفت کرده اند به طور کامل از دو لایه بالایی پوست شکسته شده و به بافت چربی زیرین می رسند.
زخم در این مرحله ممکن است شبیه یک سوراخ یا حفره باشد . شما احتمالا در این مرحله بافت چربی را درون زخم ببینید اما استخوان و تاندون قابل مشاهده نیست.
در این مرحله، مهم است که به دنبال علائم عفونت باشید. این شامل:
اگر زخم فشاری مرحله 3 دارید، باید فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید. این زخم ها نیاز به توجه ویژه دارند.
پزشک یا متخصص زخم شما ممکن است آنتی بیوتیک درمانی را تجویز کند و بافت مرده را برای بهبود و پیشگیری یا درمان عفونت از بین ببرد.
اگر بی حرکت هستید، پزشک یا متخصص زخم ممکن است استفاده از تشک مواج را برای کاهش فشار از ناحیه آسیب دیده توصیه کند.
زخم های این مرحله معمولاً حداقل به 1 تا 4 ماه نیاز دارند تا بهبود یابند.
زخم های فشاری مرحله 4 جدی ترین هستند. این زخم ها از زیر چربی زیر پوست، به بافت های عمیق شما، از جمله ماهیچه ها، تاندون ها و رباط ها گسترش می یابند. در موارد شدیدتر، آنها می توانند تا غضروف یا استخوان گسترش یابند.
خطر عفونت در این مرحله بالاست.
افراد مبتلا به زخم فشاری مرحله 4 باید فوراً به بیمارستان منتقل شوند. پزشک و متخصص زخم شما احتمالاً جراحی را توصیه خواهد کرد.
بهبودی این زخم ممکن است بین 3 ماه تا 2 سال طول بکشد تا به طور کامل بهبود یابد.
علاوه بر چهار مرحله اصلی ایجاد زخم فشاری، دو دسته دیگر نیز وجود دارد:
تشخیص زخم‌های فشاری غیرقابل درجه بندی نیز دشوار است زیرا قسمت پایین زخم با موارد زیر پوشانده شده است:
اسلاف: بافت های مرده و باقی مانده ای که به رنگ قهوه ای، زرد، سبز یا خرمایی به نظر می رسند.
اسکار: پلاک سختی که به رنگ خرمایی، قهوه ای یا سیاه است.
پزشک متخصص زخم شما تنها پس از دبرید و پاک سازی زخم می تواند عمق آن را تعیین کند. اگر آسیب بافتی وسیعی وجود داشته باشد، باید با جراحی برداشته شود.
در نواحی خاصی از بدن، پوشش خشک و پایدار نباید دست زده شود. این اسکار خشک لایه محافظ طبیعی بدن است.
تشخیص زخم‌هایی که ناشی از آسیب مشکوک به بافت عمیق می باشند، دشوار است. در سطح ممکن است شبیه زخم مرحله 1 یا 2 باشد، در زیر
سطح تغییر رنگ، این زخم می تواند به عمق زخم مرحله 3 یا 4 باشد.
این زخم فشاری همچنین ممکن است به صورت یک تاول خونی ایجاد شود یا با اسکار پوشانده شود.
استراتژی های پیشگیرانه می تواند به کاهش خطر ابتلا به زخم بستر کمک کند. این موارد شامل، اما محدود به موارد زیر نیست:
زخم‌های فشاری زخم‌هایی هستند که زمانی ایجاد می‌شوند که آسیب فشاری باعث قطع گردش خون در نواحی خاصی از بدن شود. زخم های فشاری رامی توان به چهار مرحله طبقه بندی کرد.
این زخم ها بیشتر در میان افراد مسن، افراد با محدودیت حرکتی و افرادی که به دلیل بیماری یا شرایط دیگر در بستر هستند دیده می شود. اگرچه زخم فشاری قابل درمان است، اما می‌تواند باعث تعدادی از عوارض مانند عفونت و نیاز به قطع عضو شود. اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود ممکن است سالها طول بکشد تا بهبود یابند.
اگر شروع به تجربه علائم یا تغییرات پوستی یا درد ناشی از بی حرکتی کردید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
